Loài mới cho hệ thực vật Việt Nam
Dùi đục 'quả không cánh' Hiptage aptera - họ Sơ Ri Malpighiaceae - bộ Sơ Ri Malpighiales
🌸 Sinh thái học:
Ra hoa từ tháng 3–6; kết quả từ tháng 5–8.
🌸 Phân bố và sinh cảnh:
Phát hiện tại 2 tỉnh: Bà Rịa–Vũng Tàu (Nam Bộ) và Quảng Trị (Trung Bộ). Mọc ở chân núi, sườn dốc, ven đường mòn trong rừng thường xanh hoặc gần khu dân cư, độ cao 28–433 m.
🌸 Mô tả chi tiết:
- Dạng sống: Cây bụi thân gỗ hoặc dây leo; cành non phủ lông màu nâu đỏ dày đặc, lông áp sát; cành già nhẵn, có lỗ vỏ trắng nhỏ, thô, có cấu trúc dạng u trên thân.
- Lá: Mọc đối; lá kèm hình sợi, dài 1–2 mm, nằm ở gốc cuống lá, phủ lông nâu đỏ dày; cuống lá dài ~6 mm, phủ lông nâu đỏ dày, có rãnh ở mặt trên; phiến lá hình thuôn dài, elip, trứng đến mũi mác, kích thước 5.5–17.5 × 2–7 cm, dai; lá non thường có màu đỏ, phủ lông trắng hoặc nâu đỏ ở mặt dưới (đặc biệt dày ở gân giữa), mặt trên nhẵn; lá trưởng thành màu xanh, nhẵn cả hai mặt, gốc hình nêm, đỉnh nhọn hoặc tù, mép nguyên; mặt dưới thường có 1–3 cặp tuyến gần gốc; gân bên 5–7 cặp, nổi rõ ở cả hai mặt.
- Cụm hoa: Mọc ở ngọn hoặc nách lá; trục chính dài 2.5–20 cm, phủ lông nâu đỏ; cuống cụm hoa dài 2–17 mm; lá bắc hình mũi mác, dài 9–12 mm, màu xanh; lá bắc con hình mũi mác, dài 2–3 mm, màu nâu đỏ.
- Hoa: Màu trắng đến hồng nhạt; cuống hoa dài 16–22 mm, phủ lông nâu đỏ.
- Đài hoa: 5 lá đài dính nhau ở gốc, hình trứng đến tròn, đỉnh tù đến nhọn, kích thước ~3 × 15 mm, mặt ngoài phủ lông nâu nhạt dày, mặt trong nhẵn.
- Tuyến đài hoa: 8 tuyến nổi rõ, hình tròn, nhỏ, màu xanh, không kéo dài xuống cuống hoa, thường dính nhau tại điểm nối giữa hai lá đài.
- Cánh hoa: 5 cánh, hình gần tròn, kích thước 11–14 × 8–12 mm, màu trắng đến hồng nhạt, dựng đứng hoặc cong ra phía trước, đỉnh tròn, mép có rìa lông; móng hoa ngắn (~0.2 × 0.3 mm), màu vàng ở gốc, có đốm vàng; mặt ngoài phủ lông nâu đỏ (dày ở gần gốc), mặt trong nhẵn.
- Nhị: 10 nhị, nhẵn, không đều nhau; chỉ nhị màu trắng, dạng xoắn ốc; nhị dài nhất dài 9–11 mm, 9 nhị còn lại dài 2–5 mm; bao phấn hình thuôn; túi phấn màu vàng, nứt dọc.
- Bầu nhụy: ~25 mm, hình trứng, phủ lông đỏ nhạt dày; vòi nhụy 1, màu vàng lục, dài 7.5–12 mm, hơi cong lên trên, lệch trái hoặc phải, nhẵn; đầu nhụy ở đỉnh.
- Quả: Không cánh, gồm 1–3 quả con hình bán cầu, phủ lông nâu đỏ; quả non màu xanh, phủ lông nâu đỏ cả hai mặt; quả chín màu gỉ sắt đến nâu đỏ, nhẵn, đường kính 2.4–4.5 cm; mặt trên có rãnh dọc, mặt dưới phồng lên.
- Hạt: Hình trứng, dài ~1.7 cm, màu vàng sẫm hoặc nâu.
#Hiptage #Malpighiaceae
#Newspecies
#NatureExploration #BeautifulWildflowers
